Kooperatifler, ortak bir ekonomik amaç doğrultusunda, belirli bir amaca ulaşmak için gönüllü olarak bir araya gelen ve ortaklık esasına dayalı bir şekilde faaliyet gösteren tüzel kişilerdir. Kooperatifler, ticari şirketlerden farklı olarak, kar amacı güdmezler. Amaçları, ortaklarının ortak ihtiyaçlarını karşılamak ve ortaklarının ekonomik ve sosyal refahını sağlamaktır.
Kooperatifler Hukuku, kooperatiflerin kuruluşunu, işleyişini ve sona ermesini düzenleyen hukuk dalıdır. Kooperatifler Hukuku, özel hukukun bir dalıdır.
Kooperatiflerin Temel Kavramları
Kooperatifler Hukuku'nda yer alan bazı temel kavramlar şunlardır:
- Ortak: Kooperatifin kurucusu veya sonradan katılan ve kooperatifin amacını gerçekleştirmek için ortaklık payı satın alan kişidir.
- Ortaklık payı: Kooperatif ortağına kooperatifte temsil hakkı ve yönetime katılma hakkı veren, kooperatifin sermayesine katılmayı sağlayan ve kooperatiften yararlanma hakkı veren paylardır.
- Sermaye: Kooperatifin kuruluşunda ve faaliyeti sırasında ortaklar tarafından ödenen para, mal veya emektir.
- Gönüllülük: Kooperatiflere üyelik, gönüllülük esasına dayanır.
- Ortaklık esası: Kooperatifler, ortaklık esasına dayalı olarak faaliyet gösterirler.
- Kar amacı güdmeme: Kooperatifler, kar amacı güdmezler.
- Ortakların ekonomik ve sosyal refahının sağlanması: Kooperatiflerin amacı, ortaklarının ortak ihtiyaçlarını karşılamak ve ortaklarının ekonomik ve sosyal refahını sağlamaktır.
Kooperatiflerin Temel İlkeleri
Temek İlkeler İlk Maddeler
Kooperatifler Hukuku'nda yer alan bazı temel ilkeler şunlardır:
- Gönüllülük ilkesi: Kooperatiflere üyelik, gönüllülük esasına dayanır.
- Ortaklık esası ilkesi: Kooperatifler, ortaklık esasına dayalı olarak faaliyet gösterirler.
- Kar amacı güdmeme ilkesi: Kooperatifler, kar amacı güdmezler.
Temel İlkeler İkinci Maddeler
- Ortakların ekonomik ve sosyal refahının sağlanması ilkesi: Kooperatiflerin amacı, ortaklarının ortak ihtiyaçlarını karşılamak ve ortaklarının ekonomik ve sosyal refahını sağlamaktır.
- Ortakların eşitliği ilkesi: Kooperatiflerde ortaklar, eşit haklara ve sorumluluklara sahiptirler.
- Yönetimde ortakların katılımı ilkesi: Kooperatiflerde yönetim, ortakların katılımı ile sağlanır.
- Kontrol ve denetim ilkesi: Kooperatiflerde, ortakların yönetime ve faaliyetlere etkin bir şekilde kontrol ve denetim yapabilmeleri için gerekli düzenlemeler yapılır.
Sonuç
Kooperatifler Hukuku, kooperatiflerin kuruluşunu, işleyişini ve sona ermesini düzenleyen hukuk dalıdır. Kooperatifler Hukuku, özel hukukun bir dalıdır. Kooperatifler, ortak bir ekonomik amaç doğrultusunda, belirli bir amaca ulaşmak için gönüllü olarak bir araya gelen ve ortaklık esasına dayalı bir şekilde faaliyet gösteren tüzel kişilerdir. Kooperatifler, kar amacı güdmezler. Amaçları, ortaklarının ortak ihtiyaçlarını karşılamak ve ortaklarının ekonomik ve sosyal refahını sağlamaktır.
Kooperatifler Hukuku'nda yer alan temel kavramlar ve ilkeler, kooperatiflerin hukuki yapısını ve işleyişini anlamanın temelini oluşturur.
